Kapitał własny oznacza kwotę środków, które zostały włączone do majątku danego podmiotu gospodarczego. Takie fundusze wnoszone są do przedsiębiorstwa przez właścicieli, udziałowców, akcjonariuszy lub wspólników, którzy tym samym nabywają m.in. prawo do uczestniczenia w podziale zysku czy do zwrotu wniesionego kapitału w razie likwidacji firmy.
Kapitał własny może również pochodzić z przeznaczenia całości lub części wypracowanego zysku na cele rozwojowe. Występuje w postaci rzeczowej lub pieniężnej. Jest podstawowym źródłem finansowania działalności jednostki gospodarczej i pozostaje bezterminowo do dyspozycji przedsiębiorstwa.
Stanowi jednocześnie zabezpieczenie dla aktualnych i potencjalnych wierzycieli firmy. Wielkość kapitału własnego powinna kształtować się na poziomie umożliwiającym działalność inwestycyjną, podjęcie prac rozwojowych bądź zaciągnięcie kredytu.
Rodzaje kapitału własnego
- kapitały powierzone – jedne z pierwszych wkładów finansowych lub rzeczowych właścicieli. Zostały wniesione w chwili zakładania jednostki gospodarczej, mogą być później podwyższone (uzupełnione),
- kapitały samofinansowania – powstały z osiągniętego zysku.
W sprawozdawczości kapitał obejmuje:
- kapitał podstawowy,
- kapitał zapasowy,
- kapitał rezerwowy,
- kapitał z aktualizacji wyceny,
- niepodzielony zysk lub niepokrytą stratę z lat ubiegłych,
- zysk (strata) netto za bieżący rok obrotowy.
Kapitał własny a kapitał wypracowany – różnice
Kapitał własny może być obniżany lub podwyższany. Kapitał wypracowany powstaje z części zysku i służy do podwyższania (uzupełniania) kapitałów własnych tej jednostki.
Co składa się na kapitał własny?
Kapitał własny to zasoby majątkowe, które mają wiarygodną i określoną wartość i zostały pomniejszone o zobowiązania.
Składa się on z wkładu właściciela i akcjonariuszy: aktywa i pasywa czy też finanse, nieruchomości i zobowiązania.
Jak obliczyć kapitał własny?
Kapitał to inaczej aktywa po odcięciu zobowiązań. Określa to efektywność działania przedsiębiorstwa bez finansowania np. kredytów czy pożyczek. Wpływają na niego trzy elementy:
- rentowność netto (zyski z prowadzonej sprzedaży, zyski netto)
- rotacja aktywów (przychody netto z prowadzonej sprzedaży)
- struktura kapitału (średni stan kapitału własnego)
Kapitał własny = aktywa ogółem – zobowiązania ogółem