Indywidualne Konto Emerytalne (IKE)

Czym jest indywidualne konto emerytalne?

Indywidualne Konto Emerytalne to rozwiązanie zaproponowane przez rząd z racji stale pogarszających się danych demograficznych [1]. Im mniej osób aktywnych zawodowo, tym większe ryzyko, że na świadczenia emerytalne po prostu nie będzie komu pracować. Myśląc o swoim bezpieczeństwie finansowym, warto zastanowić się nad założeniem IKE. Jak działa takie rozwiązanie? To Indywidualne Konto Emerytalne, z którego można skorzystać w celu budowania tzw. III filaru emerytalnego.

Główne atuty konta IKE to brak konieczności zapłaty 19% podatku od zysków kapitałowych, a także brak jakichkolwiek opłat za prowadzenie rachunku. Takie konto można prowadzić w różnych instytucjach finansowych, np. powszechnym towarzystwie emerytalnym PTE lub towarzystwie funduszy inwestycyjnych TFI. Co więcej, Indywidualne Konto Emerytalne może być także prowadzone przez domy maklerskie, banki komercyjne oraz towarzystwa ubezpieczeniowe.

Co to jest IKE?

Indywidualne Konto Emerytalne to forma ubezpieczenia społecznego, która stanowi tzw. III filar emerytalny. Pierwsze wzmianki o tym programie pojawiły się już w 1997 roku, gdy wprowadzono pracownicze programy emerytalne. Obecnie Ustawa o IKE umożliwia gromadzenie dodatkowych środków na emeryturę [2]. Każdy posiadacz konta może wybrać dowolny sposób oszczędzania, ale tylko taki, który jest uwzględniony w Ustawie.

Konto IKE a dokładnie środki zgromadzone na takim rachunku podlegają dziedziczeniu. To oznacza, że osoba odkładająca wolne środki nie musi martwić się, że w razie przedwczesnej śmierci pieniądze przepadną. Wystarczy tylko wskazać osobę, która będzie uprawniona do wypłacenia zebranych pieniędzy.

IKE – jak działa?

Konto emerytalne IKE może założyć każda osoba fizyczna, która ukończyła co najmniej 16 lat. IKE można założyć niezależnie od tego, czy dana osoba przystąpiła do pracowniczego programu emerytalnego.

Warunkiem odkładania środków na rachunek IKE jest podpisanie umowy i prowadzenie takiego konta. W pierwszej kolejności trzeba wybrać formę prawną, w ramach której będą gromadzone oszczędności emerytalne. Umowę można podpisać z otwartym funduszem inwestycyjnym, domem maklerskim, bankiem, ubezpieczycielem lub innym funduszem emerytalnym.

Osoby, które nie przekroczyły jeszcze wieku pełnoletności, także mogą posiadać konto IKE. W tym przypadku, by aktywnie z niego skorzystać, muszą zostać spełnione określone warunki.

Do momentu osiągnięcia pełnoletności lub rozpoczęcia zatrudnienia na podstawie umowy o pracę nie ma możliwości dokonywania wpłat na konto IKE. Co to oznacza w praktyce? Osoba małoletnia może dokonać wpłaty na IKE tylko w sytuacji, gdy w danym roku kalendarzowym zarabiała w ramach umowy o pracę.

Jeśli małoletnia osoba nabyła prawa do środków z innego rachunku IKE, np. osoby zmarłej, możliwe jest przetransferowanie pieniędzy pomiędzy kontami.

IKE – jak założyć konto?

W dzisiejszych czasach coraz więcej osób chce mieć konto IKE. Jak założyć taki rachunek? Aby uruchomić III filar emerytalny, wystarczy skontaktować się jedną z instytucji, które są ustawowo uprawnione do prowadzenia takiego rachunku [3]. Wiedząc, gdzie założyć IKE, konieczne jest także złożenie odpowiednich dokumentów i podpisanie umowy. Ta może być zawarta w formie elektronicznej lub papierowej – zależnie od preferencji osoby zakładającej Indywidualne Konto Emerytalne.

Umowa o prowadzenie IKE powinna zawierać m.in.: oznaczenie IKE do identyfikacji, koszty i wydatki związane z prowadzeniem rachunku, sposób postępowania w razie przekroczenia rocznego limitu kwotowego, warunki wypłat ratalnych, a także metody postępowania z pożytkami papierów wartościowych zgromadzonych na koncie IKE.

IKE – co oferuje klientom? 

Indywidualne Konto Emerytalne to ciekawy sposób na pomnażanie swoich oszczędności. Środki zgromadzone na takim rachunku są zwolnione z podatku od dochodów kapitałowych, czyli tzw. podatku Belki. To duży atut takiego rozwiązania. Aby jednak móc z tego skorzystać, trzeba wypłacić pieniądze zebrane na koncie IKE dopiero po 60. roku życia (lub 55 w razie nabycia prawa do świadczenia emerytalnego).

Dodatkowo konto emerytalne może być dobrym zabezpieczeniem dla bliskich na wypadek śmierci beneficjenta programu. Środki są dziedziczone w 100% bez ryzyka utraty jakiejkolwiek części zaoszczędzonych pieniędzy. Program IKE oferuje też możliwość dalszego oszczędzania po ukończeniu 60. roku życia. Wystarczy spełnić kilka warunków: konto IKE jest pierwszym założonym rachunkiem na III filar emerytalny, wcześniej nie dokonano wypłaty środków oraz nie skorzystano ze zwolnienia podatkowego.

Celem rachunku IKE jest zmniejszenie oddziaływania inflacji na oszczędności Polaków. Warto jednak pamiętać, że wcześniejsza wypłata środków z IKE wiąże się z koniecznością zapłacenia podatku.

Jakie korzyści płyną z wyboru IKE?

Decydując się na Indywidualne Konto Emerytalne, można zyskać naprawdę wiele. Najważniejszym atutem jest jednak zwolnienie z 19% podatku od zysków kapitałowych. To zachęca wiele osób do założenia ów rachunku. Dlaczego? Zyski wypracowane w trakcie utrzymywania konta IKE są dopisywane do rachunku w ramach akcji i obligacji, a także podlegają reinwestowaniu.

W ramach IKE można inwestować w:

• lokaty bankowe,
• obligacje,
• fundusze emerytalne o zrównoważonym profilu alokacji,
• fundusze inwestycyjne,
• giełda,
• akcje.

Konto IKE może stanowić ciekawą formę oszczędzania nie tylko na emeryturę, ale np. na przyszłość dzieci. Dzięki temu w razie śmierci najbliższa rodzina może odziedziczyć wypracowane oszczędności.

Kto może założyć Indywidualne Konto Emerytalne?

Osoby chcące założyć Indywidualne Konto Emerytalne powinny mieć ukończone co najmniej 16 lat. Oprócz tego nie ma żadnych ograniczeń odnośnie do tego, aby uruchomić nowy rachunek do oszczędzania. Warto dodać, że każdy może mieć tylko jedno konto IKE do gromadzenia oszczędności w ramach III filaru emerytalnego [4].

Niestety nie można założyć wspólnego konta z małżonkiem lub innym członkiem rodziny, np. dzieckiem. Jedynym wyjątkiem jest podpisanie umowy z funduszami inwestycyjnymi. W takiej sytuacji można mieć aktywnych kilka umów, ale w obrębie jednego towarzystwa inwestycyjnego.

IKE – kto oferuje takie rozwiązanie?

Zgodnie z aktualnymi przepisami konto IKE można uruchomić w takich instytucjach, jak:

1. Banki komercyjne.
2. Fundusze inwestycyjne.
3. Podmioty prowadzące działalność maklerską.
4. Zakłady ubezpieczeń.
5. Dobrowolne fundusze emerytalne.

Warto dodać, że dobrowolne fundusze emerytalne są akceptowane dopiero od dnia 1 stycznia 2012 roku, gdzie wprowadzono zmiany ustawowe związane z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych.

_______

[1] https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/

[2]  https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20041161205/U/D200412… 

[3] https://www.gov.pl/web/rodzina/co-trzeba-wiedziec-o-ike

[4] https://www.gov.pl/web/rodzina/ike-najczesciej-zadawane-pytania