Pluskwy domowe – jak się ich pozbyć?

Pluskwy domowe w łacińskiej systematyce nazywają się Cimex lectularius, a po angielsku bed bug, co dosłownie znaczy „łóżkowy owad" i nawiązuje do ulubionego miejsca przebywania tych małych, denerwujących żyjątek. W języku polskim można też zetknąć się z nazwą pluskwa łóżkowa, która jest mniej popularna, ale określa ten sam gatunek.

Choć jakiś czas temu wydawało się, że pluskwa domowa została wytępiona w krajach wysokorozwiniętych, to triumf był przedwczesny i obecnie coraz częściej musimy zmagać się z tymi pasożytami – także w Polsce.

Ugryzienie pluskwy

Pluskwy są pasożytami żywiącymi się krwią. Tysiące lat temu praprzodkowie pluskwy domowej żyli w jaskiniach i żerowali na nietoperzach, aż miejsce te zamieszkali ludzie, zmieniając „upodobania kulinarne” małych pasożytów. Dziś obecność pluskiew w mieszkaniach można poznać między innymi po śladach ich ugryzień. Mają one formę swędzących zaczerwień pojawiających się na nieowłosionych (lub mało owłosionych) fragmentach skóry.

Samego ugryzienia nie czujemy, ponieważ pluskwa – podobnie jak np. komar – wstrzykuje nam substancję działającą znieczulająco. Pluskwy (w przeciwieństwie do pcheł) nie przenoszą chorób, jednak ich ugryzienia swędzą, a drapane – sprawiają ból.

Ugryzienia pluskwy najczęściej występują w seriach. Pojedynczy osobnik kąsa 2–3 razy, a ślady po nakłuciach tworzą linię. Zdarza się też większa grupa ugryzień, która oznacza żer kilku pluskiew.

Po czym poznać obecność pluskwy domowej?

Najprostszym sposobem rozpoznania obecności pluskwy są ślady po ukąszeniach, zwłaszcza potrójne, ustawione w rzędzie. Niemniej owe zaczerwienienia, podrażnienia i swędzenie są reakcją alergiczną na substancję wstrzykiwaną przez pluskwy.

Jednak jak w przypadku każdej alergii – nie występuje ona u każdego. Oznacza to, że możemy być żywicielami pluskiew nawet o tym nie wiedząc. Jeśli wśród domowników jedna osoba ma ślady ugryzień, a pozostałe nie, to najprawdopodobniej pluskwy kąsają wszystkich, lecz reakcja alergiczna pojawiła się tylko u tej jednej osoby.

Innym znakiem obecności owadów są ich pancerzyki, które czasem możemy odnaleźć w pościeli. Pluskwa linieje, pozostawiając za sobą pustą powłokę. Podobnymi śladami pluskiew są ich odchody oraz jaja, które jednak łatwo przeoczyć ze względu na ich niewielki rozmiar. Czasem można też znaleźć pojedyncze osobniki, jeśli nie udało im się opuścić pościeli przed nastaniem świtu.

Jeśli w czasie snu przygnieciemy najedzoną (pełną krwi) pluskwę, może dojść do jej zgniecenia, przez co rano zauważymy plamę krwi na pościeli. Tego typu sytuacje zdarzają się stosunkowo często. Jeszcze innym objawem jest specyficzny, nieprzyjemny, anyżowo-malinowy zapach, jaki wydzielają pluskwy komunikując się z innymi przedstawicielami gatunku. Jest on bardzo słaby, i aby był odczuwalny dla człowieka, pluskwy muszą być już bardzo liczne.

Skąd się biorą pluskwy?

Wbrew często spotykanej opinii pluskwy nie są wynikiem zaniedbań czystości mieszkania. Prawdę mówiąc, pluskwy nie przepadają za brudem, bo utrudnia im poruszanie.

Pluskwy rozprzestrzeniają się poprzez szczeliny w ścianach czy podłogach. Choć mają nieco ponad 5 mm długości, to są bardzo płaskie i z łatwością wsuwają się w każdą szparę. Mogą zostać również przeniesione z innego mieszkania, ponieważ przyczepiają się ubrań a także kryją w torebkach i plecakach.

Jeśli zauważymy u siebie pluskwy, powinniśmy niezwłocznie powiadomić administrację budynku. Owady mogły przedostać się do sąsiadów lub od nich właśnie przejść – walka z nimi w jednym mieszkaniu byłaby błędnym kołem.

Jak pozbyć się pluskwy

Niestety pozbycie się pluskwy to trudne zadanie. Owady te odporne są na większość popularnych środków owadobójczych, jedynie te najbardziej toksyczne są w stanie się z nimi uporać.

Istnieje wiele domowych sposobów na zwalczanie pluskiew, jednak ich skuteczność jest ograniczona albo nawet mityczna. Zwykle konieczna jest wymiana materaca lub mebla (sofy, fotela), w którym zalęgła się grupa pluskiew. Niestety takich grup w mieszkaniu jest zwykle kilka. Do podstawowych metod walki z pluskwami należy także zagipsowanie wszystkich szczelin w ścianach.

Najskuteczniejszym sposobem pozostaje zlecenie odpluskwiania specjalistom, ale nawet dla nich nie jest to łatwe zadanie (ze względu na odporność tych owadów na środki chemiczne). Zwykle dzięki zastosowaniu metod termicznych (podgrzanie lub wymrażanie pluskiew) udaje się zażegnać problem lub znacząco go ograniczyć.