Rozwój psychiczny przedszkolaka – jak powinien przebiegać, jak rozpoznać odstępstwa od normy?

Rozwój dziecka w wieku przedszkolnym zadziwia każdego dnia. Maluchy rozwijają się w niebywałym tempie zarówno pod względem fizycznym, psychicznym, jak i emocjonalnym. Dzieci niemal codziennie nabywają nowych umiejętności, dowiadują się coraz więcej o sobie i o świecie. To wszystko wpływa na rozwój umiejętności myślenia, kojarzenia faktów i podejmowania decyzji. Sprawdź, jak przebiega prawidłowy rozwój przedszkolaka.

Rozwój emocjonalny, motoryczny i intelektualny trzylatka

Maluch, wkraczając w wiek przedszkolny, musi posiadać już liczne umiejętności, których zdobywanie zazwyczaj sprawia mu wiele radości. Trzylatek z reguły je samodzielnie, myje ręce i zęby. Coraz więcej rozumie i mówi, dlatego potrafi sygnalizować i kontrolować swoje potrzeby fizjologiczne. Biega, chodzi na palcach, umie stać na jednej nodze i często też świetnie kopie piłkę i jeździ „brawurowo” na 3-kołowym rowerku.

Brzdąc chłonie wiedzę w każdej sekundzie. Bardzo szybko zapamiętuje, ma bujną wyobraźnię. Niemal każdego dnia układa coraz bogatsze zdania, uczy się prostych wierszyków i piosenek. Chętnie poznaje otoczenie, bawi się z innymi dziećmi, uwielbia naśladować dorosłych, współpracuje i wykonuje polecenia.

Kształtuje się w nim poczucie kontroli nad własnym zachowaniem, uczy się wyrażać własną wolę i dokonywać wyborów, poznaje emocje z nimi związane. Dlatego bardzo ważną rolą rodziców jest wyrażanie ich oczekiwań wobec dziecka i stawiania mu granic. Należy z maluchem rozmawiać i wyjaśniać konsekwencje działań, jednocześnie zapewniając go, że jest kochany i otaczany opieką.

Rodzice lub opiekunowie powinni stale dawać mu do zrozumienia, jak ważną jest dla nich osobą i upewniać go, że nic mu nie grozi.

Rozwój czterolatka

Psychologia rozwojowa dziecka określa dość precyzyjnie, jakimi umiejętnościami powinien cechować się czterolatek i jakie zachowania w tym wieku są na porządku dziennym. To czas, w którym rozwój emocjonalny dziecka i jego rozwój społeczny wysuwają się często na pierwszy plan, dlatego że jest to okres buntu i uporu.

Maluch może mieć niekontrolowane napady złości, często używa brzydkich wyrazów i nieładnie odnosi się do innych ludzi. Ulubionym zachowaniem jest łamanie wszelkich norm i postawionych mu granic. Z drugiej strony maluchy w tym wieku świetnie odnajdują się w grupie rówieśniczej, są pewne siebie i chętnie wdają się w długie dyskusje.

Rozwój intelektualny czterolatka jest bardzo szybki. Dziecko uczy się wszystkiego w porażającym tempie. Posługuje się już około 1500 słowami, zna kilka liter, zadaje pytania, uwielbia zabawy tematyczne, czasem potrafi liczyć nawet do dziesięciu.

Pięcioletni i sześcioletni „mądrala”

Rozwój emocjonalny dziecka w tym wieku w zasadzie przyćmiewany jest skalą rozwoju intelektualnego. Po fazie dziecięcego buntu przychodzi okres, gdy maluch jest stabilny emocjonalnie. Zależy mu na byciu docenionym przez dorosłych. Chętnie wykonuje polecenia, stara się zrealizować stawiane mu cele i zadania, nabywa umiejętności współpracy.

Maluch wprost chłonie wiedzę. Mówi płynnie i poprawnie. Potrafi układać zdania złożone z 8-10 wyrazów. Bez problemu zapamiętuje adresy i numery telefonów. Sprawnie odróżnia fikcję od rzeczywistości. Tworzy własne opowiadania i historie, którymi dzieli się z najbliższymi.

Pięciolatki są już bardzo sprawne fizycznie. Potrafią pływać, tańczyć, jeździć na rowerach, często zafascynowane są sztukami walki. To dobry czas, aby zapisać je na zajęcia rozwijające sprawność fizyczną.

Z kolei sześciolatek staje się wulkanem energii i wydaje mu się, że nie podlega żadnym ograniczeniom. Niestety nie potrafi ocenić niebezpieczeństwa, które może na niego czyhać. Trzeba mu cały czas uświadamiać, że jego nieprzemyślane działania i ruchy, takie jak zbyt szybka jazda na rowerze, mogą być przyczyną przykrych wydarzeń.

Intelektualnie sześciolatek najczęściej zadziwia otoczenie. Zna około 4 tysięcy słów i sprawnie się nimi posługuje. Potrafi liczyć, pisać. Wymyśla ciekawe zabawy, rozumie pojęcie czasu i przestrzeni.

Dzieci rozwijają się w tempie indywidualnym – ogólnie przyjęte normy mają bardzo szerokie ramy czasowe. Nie można zakładać, że rozwój dziecka przebiega nieprawidłowo, gdy w wieku sześciu lat maluch nie umie liczyć do pięciu lub jeśli dziecko pięcioletnie płynnie czyta, to znaczy, że rozwija się szybciej niż inne maluchy.

Jeśli rodzic lub opiekun ma jakiekolwiek wątpliwości co do tempa rozwoju podopiecznego, powinien zasięgnąć opinii lekarza rodzinnego lub pediatry. Jeżeli jednak niczego nowego nie wniesie to do sprawy, może skonsultować się z psychologiem dziecięcym.