Zaburzenia snu. Jakie są ich przyczyny i sposoby leczenia? Czy leki nasenne wystarczą?

Sen to czas odpoczynku i regeneracji dla organizmu. Zaburzenia snu to powszechny problem, który utrudnia codzienne funkcjonowanie człowieka. Badania wskazują, że około 30% ludzi ma problemy ze snem. Do najbardziej popularnych można zaliczyć bezsenność i problem z zasypianiem.

Sen a zdrowie

Sen jest bardzo ważny dla naszego zdrowia. Jest to stan, w którym zarówno ciało, jak i psychika może się zrelaksować i odpocząć. Sen poprawia zdolność zapamiętywania, porządkuje i utrwala informacje. Kiedy jesteśmy wyspani, możemy łatwiej się skupić, nie jesteśmy zdekoncentrowani czy zestresowani. Sen wpływa pozytywnie na nasze samopoczucie, normuje ciśnienie i uspokaja rytm serca.

Bezsenność

Bezsenność występuje wtedy, gdy człowiek ma problemy z zasypianiem oraz utrzymaniem snu co najmniej przez 3 noce w tygodniu. Bezsenność obejmuje trzy stadia – początkowe, kiedy pojawiają się problemy z zasypianiem, środkowe – objawiające się przerywanym snem w nocy oraz wczesne budzenie się – nazywane bezsennością terminalną.

Jakie są przyczyny bezsenności?

Najczęstszą przyczyną braku snu są choroby i inne zaburzenia psychiczne – depresja i stany lękowe.  Ludzie cierpiący na to zaburzenie snu narzekają na senność, zmęczenie, bóle głowy, problemy z koncentracją i pamięcią oraz złe samopoczucie.

Inną przyczyną braku snu może być lewokomorowa niewydolność serca, która oznacza, że serce nie pompuje wystarczająco dużo krwi, a zatem krążenie jest niewydolne. Objawia się to dusznościami, które wybudzają chorego ze snu. Kolejną przyczyną bezsenności może być nadciśnienie tętnicze, któremu towarzyszą bóle i zawroty głowy.

Na co zwracać uwagę i czego unikać przy bezsenności?

Należy zwrócić uwagę również na to, w jakich warunkach śpimy. Powinniśmy zadbać o wygodny materac oraz piżamę (najlepiej wykonaną z naturalnych tkanin). Osobom cierpiącym na bezsenność zaleca się unikać jedzenia ciężkostrawnych kolacji. Ostatni posiłek powinien zostać spożyty na około 3 godziny przed snem.

Dobrze działają również ziołowe herbaty, które uspokajają i ułatwiają trawienie. Ważne jest też, aby telefon komórkowy położyć z dala od łóżka, ponieważ emituje on niebezpieczne fale elektromagnetyczne.

Hipersomnia

Hipersomnia to nadmierna senność. Jest to kolejne zaburzenie snu, na które cierpi około 5% populacji. Jeżeli sen przekracza 10 godzin, możemy mówić o nadmiernej senności. Diagnozuje się ją za pomocą skali senności Epwortha. Ocenia się prawdopodobieństwo zaśnięcia w różnych sytuacjach (np. czytanie książki), podczas przebywania w różnych miejscach publicznych (np. w kinie, czy w trakcie postoju w trwającym 15 minut korku). Prawdopodobieństwo może być zerowe (0 pkt.), małe (1 pkt), średnie (2 pkt.) i duże (3 pkt.).

Jeżeli wynik przekroczy 18 pkt., jest to znak, że zaburzenia snu wymagają konsultacji z lekarzem. Jakie są przyczyny nadmiernej senności? Wśród najbardziej popularnych powodów można wymienić nadwagę i otyłość, cukrzycę, alkoholizm, zaburzenia psychiczne, ale również zapalenie opon mózgowych czy inne schorzenia somatyczne.

Jak leczyć zaburzenia snu? Rodzaje leków

Przyjmowanie leków w przypadku zaburzeń snu powinno być ostatecznym wyjściem. Takie leki może nam przepisać lekarz, ale są dostępne również bez recepty w każdej aptece. Warto pamiętać, że środki na sen nie leczą bezsenności, lecz przez jakiś czas ułatwiają zasypianie.

Wśród tabletek wyróżnia się barbiturany (poprawiające nastrój, uspokajające) i benzodiazepiny (uspokajające, zmniejszające agresję). Mogą one silnie uzależniać. Ich przedawkowanie grozi nawet do śmiercią, dlatego należy zażywać je ostrożnie, pod okiem lekarza.

Leki bez recepty mają w składzie głównie zioła. Do środków nasennych, jak i uspokajających możemy zaliczyć także syropy, krople walerianowe, herbaty ziołowe. Należy pamiętać, że na leczenie zaburzeń sennych dobrze wpływa także aktywność fizyczna i zdrowa dieta.

Zaburzenia snu zyskują na sile. Człowiek bez odpowiedniej dawki odpoczynku w ciągu doby nie jest w stanie funkcjonować na „pełnych obrotach”. Dlatego tak ważną kwestią jest zdrowy sen. Wszelkie zaburzenia w tej materii należy skonsultować ze specjalistą.