Objawy nadczynności tarczycy
O prawidłowe działanie tarczycy w ludzkim organizmie dba jod. W diecie dostęp do niego zapewnia nam sól kuchenna, która w Polsce musi być jodowana. A jednak jedna osoba na sto choruje na nadczynność tarczycy. Dotyczy to przede wszystkim kobiet pomiędzy 20. a 40. rokiem życia. Dlaczego tak się dzieje, jakie są objawy nadczynności tarczycy i w jaki sposób ją leczyć?
Nadczynność tarczycy – objawy
Tarczyca to niewielki organ znajdujący się u podstawy szyi, w sąsiedztwie krtani i tchawicy. Odpowiada za produkcję hormonów, a jego pracę reguluje przysadka mózgowa. Czasem dochodzi do zaburzenia tej współpracy, przez co tarczyca, otrzymuje błędne sygnały od organizmu i produkuje zbyt dużą ilość hormonów. Stan ten znany jest jako nadczynność tarczycy.
Nadczynność tarczycy może mieć dwa zasadnicze podłoża: chorobę autoimmunologiczną lub guzki. Choroba autoimmunologiczna (choroba Gravesa i Basedowa, choroba Hashimoto) polega na tym, że przeciwciała w organizmie pobudzają tarczycę do produkcji hormonów. Choroby te mogą mieć podłoże genetyczne. Jeśli w rodzinie pojawiały się przypadki chorób autoimmunologicznych, powinniśmy o tym poinformować lekarza.
Nadczynność tarczycy mogą wywołać też guzki tarczycy. Mogą być one wynikiem obciążenia genetycznego, jednak rozwijają się również przy niedoborze jodu w diecie. Stwierdzono także wyższą podatność na powstawanie guzków u palaczy.
Ponieważ nadczynność tarczycy wiąże się z zaburzeniem gospodarki hormonalnej, objawy mogą dotyczyć wielu aspektów funkcjonowania organizmu. Ich nasilenie jest różne u każdego z chorych. Zwykle jeden objaw zwraca szczególną uwagę chorego, który zgłasza się na badania mogące wykryć nadczynność tarczycy.
Do podstawowych objawów należy przyspieszona przemiana materii. Wiąże się ona z utratą masy ciała, której paradoksalnie towarzyszyć może wzmożony apetyt. Z tego samego powodu ciało chorego wytwarza więcej ciepła, a to znaczy, że bardziej się poci, a jednocześnie bardzo źle znosi wysokie temperatury.
Inny stały objaw nadczynności tarczycy to nerwowość. Może przybrać formę drażliwości - chory negatywnie reaguje na innych ludzi, nie potrafi się skupić. Nerwowość może przybrać także fizyczne objawy w postaci drżenia palców czy kołatania serca.
Zaburzenie gospodarki hormonalnej wywoływane przez nadczynność tarczycy może objawiać się również nasilającymi się problemami z cerą, włosami i paznokciami. Pojawiają się też wtedy problemy z oczami na przykład nadmierne łzawienie, a wzrok traci na ostrości.
Nadczynność tarczycy – badania i diagnoza
Aby zdiagnozować nadczynność tarczycy, należy przeprowadzić badania hormonalne tarczycy. Najczęściej pierwszym badaniem, na podstawie którego można stwierdzić nadczynność, jest okreslenie poziomu TSH. Prawidłowy poziom ma dość szeroki zakres, ponieważ dla dorosłej osoby wynosi od 0,4 do 4,0 mU/l.
Badanie poziomu TSH wykonuje się na podstawie analizy próbki pobranej krwi. Koszt badania wynosi zwykle od 100 do 200 zł, w zależności od laboratorium oraz tego, jakie znaczniki mają zostać wyszczególnione.
Oprócz tego lekarz może zalecić także USG tarczycy lub biopsję, jeśli stwierdzone zostaną guzki tarczycy.
Nadczynność tarczycy – leczenie
Nadczynność tarczycy leczyć można na kilka sposobów, w zależności od powodów choroby i stanu jej zaawansowania.
Jednym z nich jest leczenie radioaktywnym jodem. W ten sposób można zahamować wydzielanie hormonów przez komórki tarczycy. Niestety leczenie to może wywołać niedoczynność tarczycy, która jednak jest łatwiejsza w leczeniu. Tej formy leczenia nie wolno stosować u kobiet w ciąży, kobiet karmiących piersią ani planujących zajście w ciążę w perspektywie najbliższych 6 miesięcy.
Innym sposobem leczenia jest operacja. Stosuje się ją w przypadku guzków tarczycy. I w tym przypadku efektem jest niedoczynność tarczycy, której przeciwdziała się odpowiednimi lekami.
