Cukinia - właściwości odżywcze i zdrowotne

Cukinia to warzywo, które posiada liczne właściwości prozdrowotne – wspiera proces redukcji wagi i w pozytywny sposób wpływa na funkcjonowanie organizmu. Choć w polskiej kuchni jest bardzo dobrze znana, nie każdy zdaje sobie sprawę z listy jej zalet, a przyznać trzeba, że jest ona imponująca. Warzywo to, za sprawą swojego smaku, bardzo dobrze komponuje się z różnymi produktami spożywczymi, pochodzenia zarówno zwierzęcego, jak i roślinnego, przez co może być wykorzystywane na różne sposoby. Jak jeść cukinię i jakie są najważniejsze wartości odżywcze cukinii?  

Cukinia – właściwości i zastosowanie

Cukinia należy do rodziny warzyw dyniowatych, tak jak ogórek, dynia czy arbuz. Jej ojczyzną jest Ameryka Południowa. Obecnie uprawiana jest przede wszystkim w krajach śródziemnomorskich, choć bardzo dobrze odnalazła się także w naszym klimacie. Warzywo ma niewielkie wymagania glebowe (żyzna ziemia i dostęp do wody) i jest odporne na choroby oraz działanie szkodników, przez co z powodzeniem można uprawiać ją we własnym ogródku. Jej delikatny, aromatem przypominający orzechy smak sprawia, że można spożywać ją na wiele sposobów. 

Cukinia na surowo świetnie smakuje z dodatkiem innych warzyw w formie sałatki lub podawana jako przekąska z dipami. Warzywo może być grillowane, smażone, gotowane i duszone. Ze względu na swój raczej neutralny smak, doskonale łączy się z bardziej wyrazistymi produktami, dlatego warto podawać ją w połączeniu na przykład z parmezanem, cytryną, czosnkiem i pomidorami. Niewiele osób wie, że kwiaty cukinii są jadalne. Najlepiej smakują panierowane, smażone w głębokim oleju, choć z pewnością tak przygotowane, nie należą do potraw niskokalorycznych. W kuchni wykorzystuje się też pestki cukinii. Prażone mogą stanowić doskonały dodatek na przykład do sałatek. 

Cukinia surowa posiada całe mnóstwo wartości odżywczych. Warzywo zawiera duże ilości witaminy A odpowiedzialnej za prawidłowe widzenie i odporność, witamin z grupy B wpływających na pracę układu nerwowego, wspierających pracę mózgu oraz odporność, a także witaminę C ułatwiającą wchłanianie żelaza i biorącą udział w procesie regeneracji tkanek. W związku z tym, że każda z tych witamin utlenia się na skutek działania wysokiej temperatury, młode warzywa, zawierające największe ilości owych witamin, najlepiej spożywać na surowo. 

Warzywo jest także źródłem składników mineralnych. Do tych najważniejszych należą: potas, żelazo, wapń, fosfor, jod i sód. Cukinia zawiera też białko i błonnik, a przy tym jest niskokaloryczna (w 100 g surowej cukinii jest zaledwie 15 kcal). Obniżona kaloryczność oraz lekkostrawność – tak charakterystyczne dla cukinii – sprawiają, że warzywo to jest zalecane osobom, które próbują zredukować swoją masę ciała. Warto jednak pamiętać, że cechy te dotyczą wyłącznie surowej postaci. Warzywo poddawane obróbce termicznej, z dodatkiem innych produktów, jak na przykład tłuszcz, jest już bardziej kaloryczne. 

Cukinia, za sprawą zawartych w niej składników, pomaga odkwasić organizm, poprawia trawienie i pomaga usunąć z niego toksyny oraz zbędne produkty przemiany materii. Ponadto jej spożywanie obniża ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych, zwłaszcza nowotworów układu pokarmowego, pomaga chronić wzrok, zniwelować zgagę oraz niestrawność. Ma niski indeks glikemiczny, może być więc spożywana przez osoby ciepiące na cukrzycę. 

Jak wybrać i jak przechowywać cukinię?

Aby cieszyć się smakiem i wszystkimi właściwościami odżywczymi cukinii, należy wybierać wyłącznie młode, zdrowe i w żaden sposób nieuszkodzone warzywa. Dla zachowania jej walorów ważny jest również sam proces przechowywania. Aby zachować trwałość warzywa, należy przechowywać je w niskiej temperaturze (nieprzekraczającej 10 stopni), w suchym miejscu, jednak niekoniecznie w lodówce, gdyż traci ono swój smak. 

Poza tym podczas przechowywania w lodówce cukinia narażona jest na bliski kontakt z innymi warzywami i owocami. Tymczasem składniki zawarte w niektórych z nich (np. pomidory, awokado, jabłka) wchodzą w interakcje z substancjami znajdującymi się w cukinii, co z kolei przyspiesza psucie się warzywa. Zadbajmy więc o to, by w miarę możliwości przechowywać ją w innym miejscu.