Chrapanie - jakie są jego przyczyny i jak je leczyć

Chrapanie to przyczyna niewyspania, ale i objaw obturacyjnego bezdechu sennego. Nie wolno lekceważyć tej dolegliwości, zwłaszcza jeśli towarzyszą jej przerwy w oddychaniu, tzw. bezdechy. Z tym uciążliwym schorzeniem zmaga się, co dziesiąty z nas, a 80% w tej grupie to mężczyźni. Poznaj przyczyny chrapania i sposoby jego leczenia.

Chrapanie - istota schorzenia

Chrapanie to zaburzenia oddechu, które powstają na skutek utrudnionego przepływu powietrza przez gardło w trakcie głębokiego snu. Kiedy nie śpimy przez nasze drogi oddechowe swobodnie przepływa powietrze, a mięśnie gardła są napięte. W czasie snu ulegają one zwiotczeniu, a cieśń gardła zwęża się. Z tego powodu powietrze przeciska się do płuc, co wprawia fragmenty gardła w drgania. W ten oto sposób powstaje uciążliwy odgłos chrapania. Chrapanie może towarzyszyć również poważniejszej dolegliwości, jaką jest zespół bezdechu sennego (SAS). Są to zaburzenia oddychania, które polegają na powtarzających się okresach bezdechu, trwających od kilku sekund do kilku minut. W wyniku, których dochodzi do niedotlenienia tkanek (spadku saturacji), powodując niewyspanie, przewlekłe zmęczenie oraz senność organizmu w ciągu dnia.

Jakie są przyczyny chrapania? 

Chrapanie może mieć wiele przyczyn. Dolegliwość najczęściej pojawia się u osób z wydłużonym podniebieniem miękkim, powiększonymi migdałkami, przerośniętym języczkiem, skrzywioną przegrodą nosową, polipami, alergią i innymi nieprawidłowościami w budowie dróg oddechowych.

Na chrapanie mogą wpływać również następujące czynniki:

• otyłość
• picie alkoholu
• wiek osoby chrapiącej - im człowiek starszy, tym większe ryzyko, że wystąpią u niego zaburzenia oddychania
• płeć - problem chrapania dotyka częściej mężczyzn z powodu innej budowy anatomicznej obręczy szyi. U mężczyzn znajduje się więcej tkanek, które mogą utrudniać przepływ powietrza
• przewlekłe stosowanie leków powodujących zwiotczenie tkanek miękkich
• obturacyjny bezdech senny
• palenie papierosów
• przemęczenie
• niedrożność nosa
• niewłaściwa budowa gardła
• przerost migdałków u dzieci.

Jakie są skutki chrapania?

Osoba, która chrapie otrzymuje mniej tlenu, co wpływa na jej niefektywny wypoczynek i niedostateczną regenerację organizmu. Nieleczone chrapanie może prowadzić do bardzo wielu schorzeń, utrudniających normalne funkcjonowanie. Organizm osoby chrapiącej posiada tendencję do spowolnienia metabolizmu, co przyczynia się do powstawania chorób układu krążenia, zaburzeń metabolicznych, otyłości czy nadwagi. Chrapanie może być również uciążliwe dla partnera osoby chrapiącej. Problemu chrapania nie powinniśmy lekceważyć. W celu pozbycia się tej dolegliwości konieczne jest podjęcie diagnostyki, a także zmiana nawyków, które pozwolą wyeliminować jego przyczyny.

Osoby przewlekle chrapiące skarżą się na:

• bóle głowy
• obniżenie pamięci, uwagi i koncentracji
• ciągłe zmęczenie 
• uczucie niewyspania się pomimo przesypiania dużej ilości godzin w nocy.

Najczęstsze powikłania występujące z powodu nieleczonego chrapania:

• zawał serca
• udar mózgu
• kłopoty z erekcją
• wolniejszy rozwój dzieci
• bezdech
• nasilenie objawów istniejących dolegliwości, np. nadciśnienia tętniczego, płucnego czy cukrzycy.

Jakie badania zdiagnozują problem chrapania?

Osoby zmagające się z problemem chrapania powinny udać się do laryngologa, który w celu wykluczenia bezdechu sennego, w pierwszej kolejności zleci wykonanie skróconego badania poligraficznego snu (polisomnografię). Badanie to pozwala na całonocną diagnostykę oddychania pacjenta w czasie snu. W czasie jego przeprowadzania oceniana jest praca serca, głośność chrapania, ilość spłyconych oddechów i bezdechów na godzinę. Dodatkowo, lekarz może zlecić trójwymiarową tomografię dróg oddechowych czy badanie drożności nosa - rynomanometrię, która pozwala zlokalizować ewentualne zwężenie w drogach oddechowych. Prawdopodobnie będziemy musieli poddać się obserwacji w pracowni snu, gdzie zostanie nam przeprowadzone badanie EKG.

Poza wykonaniem specjalistycznych badań, ważny jest również dokładny wywiad lekarski, dzięki któremu lekarz jest w stanie wykryć miejsce przeszkody podczas oddychania. Dzięki powyższym badaniom pacjenci kwalifikowani są do leczenia zachowawczego lub zabiegów chirurgicznych.

Inne badania pomocne w diagnostyce chrapania

• tomografia komputerowa szyi oraz głowy
• badanie endoskopowe górnych dróg oddechowych przy pomocy wziernika
• badanie endoskopowe gardła (przeprowadzane podczas snu farmakologicznego pacjenta)
• badanie ApneaGraph - pozwalające na zlokalizowanie miejsca upośledzenia górnych dróg oddechowych.

Sposoby na chrapanie

Osobom chrapiącym poleca się zastosowanie aparatu na chrapanie. Jego nałożenie powoduje wysunięcie żuchwy w przód i w dół, dzięki czemu zapewniona zostaje odpowiednia ilość powietrza i mniejsza wibracja tkanek. W problemie chrapania znajdują zastosowanie również maski tlenowe nakładane na noc do snu. Maska ta łączy się plastikową rurą z pompą, dzięki czemu dostarczane jest powietrze pod zwiększonym ciśnieniem. Rozpiera ono zwężone gardło, dzięki czemu nie dochodzi do bezdechów. Na rynku aptecznym dostępne są również środki bez recepty m.in. spraye do rozpylania w gardle, listki do przyklejenia na podniebienie. Ich stosowanie zalecane jest w celu nawilżenia przesuszonej śluzówki gardła i podniebienia. Preparaty te w swoim składzie zawierają mentol, który dodatkowo ułatwia oddychanie.

Zmień pozycję w czasie snu. Jeśli chcesz skutecznie zwalczyć problem chrapania, do snu połóż się na boku. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem będą małe jaśki niż obszerne poduszki, które zaginają szyję.

Zadbaj o stabilny i regularny sen. Dorosły człowiek powinien przesypiać przynajmniej 8 godzin dziennie.

Zrezygnuj z używek. Znajdująca się w papierosach nikotyna przyczynia się do zalegania śliny w tchawicy i krtani, co powoduje obrzęk śluzówki i podrażnienie gardła. Na dwie godziny przed pójściem spać, nie należy pić alkoholu, gdyż wpływa on na wiotczenie mięśni gardła i języka. Leki nasenne i uspokajające mają działanie podobne jak alkohol, co sprzyja wywołaniu chrapania.

Jeśli masz nadwagę, przejdź na dietę i zadbaj o utrzymanie odpowiedniej wagi. Osoby, które cierpią na otyłość, chrapią zdecydowanie częściej i głośniej. Aktywność fizyczna pozytywnie wpłynie na nasze samopoczucie, a przy tym poprawi napięcie mięśni.

Zadbaj o sprzyjające warunki do spania. Odpowiednia temperatura i wilgotność w sypialni wpłynie na efektywną regenerację organizmu i wypoczynek. Dzięki temu nie będzie dochodzić również do wysuszenia błony śluzowej, która przyczynia się do chrapania.  

Jeśli chcesz przestać chrapać, wylecz infekcje. Jeśli zdarza Ci się chrapać zwłaszcza w okresie podatności organizmu na przeziębienia, przyczyn chrapania można doszukiwać się w niedrożności dróg oddechowych. Uciążliwe dźwięki w czasie snu mogą być powodowane niewyleczonym zapaleniem zatok, katarem lub powiększonymi migdałkami, które wymuszają oddychanie ustami.

Decyzję o zabiegowym leczeniu chrapania lekarz może podjąć tylko w niektórych przypadkach w oparciu o zlecone badania. Z pomocą nowoczesnych i bezpiecznych zabiegów możemy w znacznym stopniu usunąć problem chrapania. Rodzaj zabiegu operacyjnego zależy m.in. od umiejscowienia problemu (podniebienie, język, nos, języczek w gardle, migdałki lub podniebienie). Przykładowo, zabieg usunięcia migdałków podniebiennych metodą koblacji w prywatnej klinice to koszt ok. 4000 zł. Nowoczesna medycyna w leczeniu chrapania wykorzystuje również małoinwazyjne techniki laserowe oraz radiochirurgię. Zabiegi laserowe wywołują w naświetlanych tkankach zwiększoną produkcję włókien kolagenowych, co pozwala usztywnić zbyt wiotkie struktury okolicy gardła. Chcąc raz na zawsze pozbyć się problemu chrapania, zaleca się przeprowadzenie trzech sesji zabiegowych.

Jeśli zależy Ci na poddaniu się zabiegowym leczeniu chrapania warto zastanowić się nad zaciągnięciem pożyczki ratalnej z Wonga, która pokryje koszty takiego zabiegu. Zamiast jednorazowego wydatku w wysokości kilku czy nawet kilkunastu tysięcy złotych, masz więc możliwość spłacania zabiegu w dogodnych ratach. Dodatkowo, sama procedura otrzymania takiego kredytu jest dość prosta i szybka, gdyż wniosek można złożyć przez internet. Decyzje otrzymamy nawet w przeciągu 15 minut.