Nie tylko borelioza – poznaj inne choroby odkleszczowe

Choroby odkleszczowe to cała grupa schorzeń, które przenoszone są przez kleszcze. Choroby te często występują tylko w niektórych rejonach świata, ale warto wiedzieć, jakie zagrożenia niosą za sobą wędrówki do tych miejsc. Zakażenie następuje poprzez kontakt z kleszczem, który umiejscawia się na ciele człowieka, a następnie go kąsa. Podobnie może się stać, gdy dojdzie do kontaktu rozgniecionych pozostałości kleszcza ze zranioną skórą.

Sprawdź jakie są choroby wywoływane przez kleszcze, gdzie można się nimi zarazić, jakie wywołują objawy i jak je leczyć?

Borelioza

To najbardziej znana i najczęściej diagnozowana choroba odkleszczowa. Występuje we wszystkich krajach Europy, w Ameryce Północnej i Azji. Wywołują ją bakterie, które zalicza się do krętków. Co ciekawe, odkryto je dopiero w 1982 roku. Przenoszone przez kleszcze, przedostają się do limfocytów i fibroblastów wywołując bóle stawów, różne objawy neurologiczne, a także zmiany skórne. Leczenie jest długotrwałe i polega na dobraniu oraz podaniu skutecznych antybiotyków.

Kleszczowe zapalenie opon mózgowych

Podobnie jak borelioza, odkleszczowe zapalenie opon mózgowych jest bardzo poważną chorobą centralnego układu nerwowego. Wyróżnia się jej trzy odmiany: europejską, syberyjską i dalekowschodnią. Jej leczenie może trwać nawet rok. Chorobę wywołuje wirus należący do tej samej rodziny co wirusy zapalenia wątroby typu C.

Aby wirus ten dostał się do organizmu, wystarczy niewielkie ukłucie kleszcza. Można się zarazić także drogą pokarmową po spożyciu niepasteryzowanego mleka koziego, owczego lub krowiego. Przed tą chorobą można się chronić poprzez szczepienia.

Choroba rozwija się najczęściej w ciągu 4 tygodni, a objawy są mylące, bo przypominają zwykłe przeziębienie. Dopiero po pewnym czasie choroba przybiera jedną z dwóch postaci. Odmiana mózgowo-rdzeniowa, w której główne objawy generowane są przez ośrodkowy układ nerwowy i móżdżek, charakteryzuje się wymiotami, drgawkami, niewyraźną mową i zaburzeniami na tle psychicznym.

W postaci oponowej występują: sztywność karku, wymioty i bóle głowy, a temperatura ciała wzrasta nawet do 41 stopni Celsjusza. Leczenie jest długotrwałe, bo chorobę leczy się jedynie objawowo. Podaje się środki przeciwgorączkowe, przeciwbólowe oraz witaminy.

Anaplazmoza

Kleszcze są także nosicielami anaplazmozy. Zdiagnozowano ją w USA i w Europie – głównie w Słowenii, Szwecji, Austrii i w Polsce. Stwierdzono także pojedyncze zachorowania we Francji, Hiszpanii, Włoszech, Holandii, Norwegii, Litwie i Łotwie. Choroba ta najczęściej przebiega bezobjawowo.

W niektórych przypadkach prowadzi jednak do bardzo groźnych powikłań. To między innymi niewydolność krążenia, a nawet niewydolność wielonarządowa prowadząca do śmierci. Tak może zdarzyć się po zakażeniu organizmu bakterią Gram-ujemną zwaną AnaplasmaPhagocytophium, która może dostać się do organizmu poprzez ukąszenie młodego kleszcza. Te najczęściej przebywają na trawach i krzewach, na wysokości maksymalnie 15 cm nad ziemią, bo są zbyt małe, by wspiąć się wyżej.

Objawy do złudzenia przypominają grypę. Anaplazmozę można zdiagnozować na podstawie testów serologicznych. Jeśli testy potwierdzą zakażenie bakterią, natychmiast trzeba wdrożyć terapię antybiotykami z grupy tetracyklin.

Bartonelloza

Tę zakaźną chorobę wywołują bakterie Bartonella. Przenoszą je nie tylko kleszcze lecz także komary, pchły, koty, psy i dzikie zwierzęta, takie jak: sarny, wiewiórki, kangury, kojoty, króliki, krety. Do zakażenia dochodzi poprzez ukąszenie (w przypadku komarów i pcheł), ugryzienie lub zadrapanie (jeśli nosicielem bakterii jest zwierzę domowe). Bakterie przedostają się do krwi i atakują czerwone krwinki. Wraz z nimi krążą po organizmie i umiejscawiają się w komórkach śródbłonka naczyń krwionośnych.

Początkowym objawem choroby jest wysoka gorączka. Konsekwencją jest zapalenie wsierdzia lub mięśnia sercowego, opon mózgowo-rdzeniowych, a czasem siatkówki oka i nerwu wzrokowego. Choremu podaje się antybiotyki z grupy tetracyklin.

Babeszjoza

Babeszjoza to choroba rzadko występująca u ludzi, częściej u psów. Ludzkie zachorowania odnotowano w USA i Europie oraz pojedyncze w Chinach, Egipcie i Meksyku. Wywołują ją przenoszone przez kleszcze pasożyty, które przedostając się do czerwonych krwinek, niszczą je.

Choroba jest nieuleczalna. Można poprawiać czasowo parametry morfologiii i na jakiś czas hamować rozwój babeszjozy. Jeśli jednak zostanie ona zdiagnozowana w zaawansowanym stadium, rokowania są niepomyślne.

Objawowo babeszjoza przypomina malarię, z którą jest dość często mylona. Do najczęstszych objawów należą:

• gorączka,
• dreszcze,
• bóle mięśni, stawów i migreny,
• ogólne osłabienie organizmu,
• apatia,
• brak apetytu.

Objawy wszystkich chorób odkleszczowych są niejednoznaczne i mylące, a czas ma tu niebagatelne znacznie. Każde z tych schorzeń wymaga precyzyjnej diagnozy, która pozwoli na wdrożenie skutecznego leczenia. Niestety sprawne działania w tym zakresie umożliwia często jedynie prywatna opieka zdrowotna, gdzie chory ma zapewniony natychmiastowy dostęp do wszelkich badań. W związku z tym  warto rozważyć zapewnienie sobie dodatkowego pakietu świadczeń medycznych.