Posiadanie rachunku bankowego to standard. Dotyczy to zarówno przedsiębiorców, jak i osób prywatnych. Własne konto w banku daje ogromne możliwości zarządzania pieniędzmi. Dostęp do bankowości mobilnej oraz internetowej umożliwia szybkie wykonywanie przelewów, sprawdzanie salda na koncie, a nawet wnioskowanie o pożyczki i kredyty.
- Rachunek bankowy – definicja
- Czym cechuje się rachunek bankowy?
- Rodzaje rachunków bankowych
a) Rachunki oszczędnościowe
b) Rachunki rozliczeniowe
c) Rachunki lokat terminowych
d) Rachunki powiernicze - Kto może być właścicielem rachunku bankowego?
- Rachunek bankowy – co powinna zawierać umowa?
- Rachunek płatniczy a bankowy
- Czym jest rachunek kredytowy?
Rachunek bankowy – definicja
Rachunek rozliczeniowo-oszczędnościowy ma różne definicje. Najpowszechniejszą jest ta ustalona przez Narodowy Bank Polski, a także wynikająca z przepisów Kodeksu cywilnego. Można zatem powiedzieć, że rachunek bankowy jest kontem prowadzonym przez banki w celu umożliwienia rejestrowania wpłat i płatności, udzielanych kredytów, rozliczeń bezgotówkowych oraz wypłat gotówkowych w bankomatach.
Zgodnie z Kodeksem cywilnym rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy jest umową pomiędzy klientem a bankiem, gdzie instytucja finansowa zobowiązuje się do przechowywania środków pieniężnych i prowadzenia rozliczeń konta względem posiadacza rachunku.
Szczegółowe instrukcje dotyczące funkcjonowania rachunku bankowego reguluje też Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe [1]. Niemniej jednak rachunek bankowy jest podstawowym narzędziem umożliwiającym przechowywanie i zarządzanie środkami pieniężnymi wraz z jednoczesną ewidencją transakcji przez bank, który prowadzi konto osobiste lub firmowe.
Rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy jest potrzebny praktycznie do wszystkiego. Bez konta w banku czynności wykonywane na co dzień byłyby problematyczne. Warto dodać, że rachunek bankowy przydaje się także podczas podpisywania umowy z pracodawcą. To na konto bankowe pracodawcy przelewają wynagrodzenia. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku wypłaty świadczeń socjalnych.
Czym cechuje się rachunek bankowy?
Standardowy rachunek bankowy składa się z 26 cyfr, gdzie pierwsze dwie to suma kontrolna całego numeru konta, 8 kolejnych to numer rozliczeniowy banku, a 16 ostatnich cyfr to indywidualny numer konta klienta.
Jest wiele czynników wskazywanych jako cechy rachunku bankowego. Oprócz tego, że konto w banku służy do realizowania transakcji bezgotówkowych oraz bezpiecznego gromadzenia środków pieniężnych, warto też wyróżnić kilka innych cech:
- każdy posiadacz rachunku bankowego może dowolnie dysponować zgromadzonymi na nim środkami, np. wypłacać, wpłacać i przelewać je na inne rachunki oszczędnościowe,
- na koncie bankowym zawsze jest prowadzony zapis historii transakcji – od początku istnienia rachunku bankowego aż do czasu jego zamknięcia na wniosek posiadacza,
- własny rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy umożliwia łatwe wnioskowanie o inne produkty bankowe oraz załatwienie spraw urzędowych,
- wszystkie dane zawarte na rachunku bankowym są objęte tajemnicą bankową – z wyłączeniem prokuratury, sądów i urzędów karno-skarbowych.
NRB, czyli numer rachunku bankowego to sposób identyfikacji konta klienta, które jest przypisane do danej instytucji finansowej. Ostatnią cechą charakterystyczną jest fakt, że wniosek o otwarcie rachunku bankowego można złożyć przez internet lub osobiście w oddziale banku.
Rodzaje rachunków bankowych
Banki komercyjne w Polsce proponują prowadzenie różnych form rachunków bankowych. Najpopularniejsze są konta oszczędnościowe, rozliczeniowe, lokaty terminowe, powiernicze, a także konta przeznaczone dla przedsiębiorców. Wybrana forma rachunku płatniczego powinna być zawsze dostosowana do potrzeb klienta.
Warto też mieć na uwadze, że rachunek firmowy daje zupełnie inne możliwości niż standardowy rachunek bankowy dla klienta indywidualnego. Odmienne są także koszty prowadzenia rachunku bankowego oraz prowizje za realizowane operacje na koncie.
Rachunki oszczędnościowe
Rachunek oszczędnościowy najczęściej jest oprocentowany nieco wyżej niż standardowe rachunki rozliczeniowo-oszczędnościowe. W tym przypadku nie ma możliwości realizowania rozliczeń pieniężnych, a dodatkowo wpłacone środki są w pewien sposób zablokowane na prowadzonym rachunku.
Pieniądze oczywiście można wypłacić z takiego konta, aczkolwiek w ten sposób posiadacz traci wypracowane do tej pory odsetki. Rachunek oszczędnościowy zakłada się głównie w celu gromadzenia oszczędności i wypracowania pasywnego zysku, np. w wyniku naliczenia odsetek od zebranego kapitału.
Rachunki rozliczeniowe
Standardowy rachunek rozliczeniowy umożliwia nie tylko gromadzenie, ale także zarządzanie swoimi pieniędzmi. Posiadacz takiego konta może wygodnie wykonywać i odbierać przelewy, realizować płatności bezgotówkowe online, załatwiać sprawy urzędowe oraz otrzymywać bezpośrednio na konto wypłaty świadczeń socjalnych.
Dodatkową opcją, którą banki proponują swoim klientom, jest jednoczesne uruchomienie rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego, czyli ROR. To połączenie standardowego konta w banku z kontem oszczędnościowym. Taka oferta najczęściej jest dostępna tylko dla osób, które mają już uruchomiony standardowy rachunek rozliczeniowy.
Rachunki lokat terminowych
Rachunki bankowe lokat terminowych służą tylko do tego, aby przechowywać pieniądze wpłacone przez klienta na wybraną lokatę. Najczęściej nie można wypłacić zgromadzonych pieniędzy na rachunku lokaty terminowej bez konsekwencji. To oznacza, że wypłata środków przed końcem umowy może skutkować utratą wypracowanych odsetek.
Rachunki powiernicze
Rachunek bankowy zwany powierniczym służy do rozliczeń realizowanych, np. podczas zakupu nieruchomości od dewelopera. Korzystając z takiego konta, klient przelewa pieniądze na wskazany rachunek powierniczy jednorazowo lub w transzach, natomiast bank wypłaca deweloperowi środki adekwatnie do postępu prac na terenie budowy nieruchomości.
Rachunek powierniczy to dobra forma zabezpieczenia interesów klienta, który zdecyduje się na zakup budowanej nieruchomości od dewelopera. W razie jakichkolwiek problemów środki z rachunku powierniczego nie zostaną przekazane inwestorowi i mogą wrócić do nabywcy.
Kto może być właścicielem rachunku bankowego?
Właścicielem rachunku bankowego może być praktycznie każdy. Dotyczy to nawet osób niepełnoletnich, które do otwarcia konta w banku potrzebują zgody opiekuna prawnego. Niemniej jednak właścicielem rachunku rozliczeniowo-oszczędnościowego lub jakiegokolwiek innego konta w banku może być:
- osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej,
- spółka,
- fundacja,
- spółdzielnia mieszkaniowa,
- właściciel jednoosobowej działalności gospodarczej.
Oczywiście rachunek firmowy jest produktem bankowym zarezerwowanym dla przedsiębiorców, którzy chcą wygodnie prowadzić firmowe rozliczenia i finanse. Rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe, kredytowe oraz płatnicze są dostępne dla klientów indywidualnych i podmiotów gospodarczych.
Rachunek bankowy – co powinna zawierać umowa?
Umowa rachunku bankowego zgodnie z Art. 52 Ustawy Prawo bankowe powinna zawierać takie informacje, jak:
- strony umowy,
- czas trwania umowy o prowadzenie rachunku bankowego,
- walutę konta,
- rodzaj otwieranego rachunku,
- wysokość oprocentowania,
- terminy kapitalizacji odsetek,
- ewentualne prowizje za realizowane operacje,
- podpisy obu stron,
- zakres odpowiedzialności banku za zgromadzone środki na koncie,
- zasady wypowiedzenia i rozwiązania umowy.
Umowa prowadzenia rachunku bankowego może być zawarta w formie pisemnej w siedzibie instytucji finansowej, a także przez internet. Powyższe elementy powinny być zawarte w każdej poprawnie przygotowanej umowie o prowadzenie rachunku bankowego. W przeciwnym razie umowa mogłaby zostać uznana za nieważną.
Rachunek płatniczy a bankowy
Choć pojęcie rachunku płatniczego jest zamiennie stosowane z definicją rachunku bankowego, to jednak te dwa pojęcia wcale nie muszą być ze sobą tożsame. Konto bankowe będzie uznawane za rachunek płatniczy tylko wtedy, kiedy posiadacz będzie miał możliwość wykonywania transakcji związanych z transferem środków pieniężnych w formie bezgotówkowej oraz gotówkowej.
Funkcją rachunku płatniczego jest zatem prowadzenie ewidencji środków pieniężnych zgromadzonych na koncie wraz ze wszystkimi zrealizowanymi transakcjami płatniczymi. Do rachunków płatniczych zaliczamy konta osobiste, firmowe i oszczędnościowo-rozliczeniowe. Jeśli chodzi o rachunek kredytowy, ten nie będzie uznawany za konto płatnicze, gdyż służy tylko do przechowywania środków na poczet spłaty zobowiązań.
Czym jest rachunek kredytowy?
Rachunek kredytowy to konto, na którym bank pozostawia środki przeznaczone do rozdysponowania przez kredytobiorcę. Takim rachunkiem nazywamy też konto, gdzie kredytobiorca może gromadzić środki potrzebne na spłatę lub nadpłatę zobowiązania w banku.
Oferty kredytów w rachunku kredytowym dzielą się na kredyty: docelowe, kasowe, sezonowe oraz kompleksowe linie kredytowe dla przedsiębiorców. Prowadzenie rachunku kredytowego dla wybranego zobowiązania finansowego pozwala na przejrzyste monitorowanie poziomu wykorzystania kapitału oraz sposobów spłaty zadłużenia.
Luty 2024
________
[1] https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19971400939